Kinh nguyệt là một dấu hiệu quan trọng trong quá trình trưởng thành của các cô gái. Đối với nhiều người, sự xuất hiện của kinh nguyệt đánh dấu bước ngoặt lớn trong tuổi dậy thì, tuy nhiên không phải ai cũng có kinh nguyệt vào cùng một độ tuổi. Có những trường hợp, dù đã bước vào tuổi dậy thì, các bé gái vẫn chưa có kinh nguyệt, và điều này khiến không ít phụ huynh lo lắng. Vậy tại sao một số cô gái 12 tuổi vẫn chưa có kinh nguyệt? Hãy cùng tìm hiểu lý do qua bài viết dưới đây.
1. Quá trình phát triển cơ thể
Mỗi người có một quá trình phát triển cơ thể riêng biệt. Tuổi dậy thì thường bắt đầu từ 8 đến 13 tuổi, nhưng không phải ai cũng phát triển theo một thời gian biểu giống nhau. Các yếu tố như di truyền, dinh dưỡng, sức khỏe tổng thể và môi trường sống có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của các cơ quan sinh sản. Do đó, có những bé gái dù 12 tuổi nhưng cơ thể vẫn chưa hoàn toàn sẵn sàng cho việc bắt đầu có kinh nguyệt.
Kinh nguyệt chỉ xuất hiện khi cơ thể có đủ lượng hormone cần thiết để kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung và sự rụng trứng. Nếu cơ thể chưa sản xuất đủ hormone này hoặc các bộ phận trong cơ thể chưa phát triển đầy đủ, quá trình này sẽ bị trì hoãn. Điều này không có nghĩa là có vấn đề gì nghiêm trọng mà chỉ là sự khác biệt về tốc độ phát triển của mỗi người.
2. Yếu tố di truyền
Di truyền đóng một vai trò quan trọng trong sự xuất hiện của kinh nguyệt. Nếu mẹ hoặc các chị em trong gia đình bắt đầu có kinh nguyệt muộn, có khả năng con gái cũng sẽ có kinh nguyệt muộn hơn so với những người khác. Các nghiên cứu cho thấy, nếu mẹ có kinh nguyệt lần đầu vào độ tuổi 14 hoặc muộn hơn, con gái của họ cũng có thể bắt đầu có kinh nguyệt muộn tương tự.
Tuy nhiên, việc di truyền chỉ là một yếu tố trong tổng thể quá trình phát triển và không phải lúc nào cũng dẫn đến sự muộn màng trong việc có kinh nguyệt. Nếu không có các dấu hiệu khác bất thường, việc bắt đầu có kinh nguyệt muộn có thể chỉ là sự khác biệt sinh lý bình thường.
3. Sự thiếu hụt dinh dưỡng và chế độ ăn uống
Dinh dưỡng là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển thể chất và sự xuất hiện của kinh nguyệt. Nếu bé gái có chế độ ăn thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu như protein, vitamin, khoáng chất hoặc chất béo lành mạnh, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống sinh sản. Các nghiên cứu cho thấy, những bé gái bị thiếu cân, suy dinh dưỡng hoặc có chế độ ăn uống nghèo nàn có thể bắt đầu có kinh nguyệt muộn hơn so với những người có chế độ ăn uống đầy đủ và lành mạnh.
Chế độ ăn uống không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến lượng hormone trong cơ thể. Nếu cơ thể không có đủ chất dinh dưỡng để sản xuất hormone cần thiết cho quá trình rụng trứng và có kinh nguyệt, việc xuất hiện chu kỳ kinh nguyệt có thể bị trì hoãn.
4. Cân nặng và sức khỏe tổng thể
Cân nặng và sức khỏe tổng thể của bé gái cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của kinh nguyệt. Các chuyên gia cho rằng, các cô gái có chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp hoặc quá cao có thể gặp phải sự chậm trễ trong việc xuất hiện kinh nguyệt. Nếu bé gái có cân nặng thấp hơn mức bình thường hoặc bị mắc các vấn đề về sức khỏe như rối loạn ăn uống, khả năng có kinh nguyệt sẽ bị ảnh hưởng.
Ngược lại, nếu bé gái bị thừa cân hoặc có chỉ số mỡ cơ thể cao, cũng có thể dẫn đến sự thay đổi trong mức độ hormone, gây ra sự rối loạn hoặc trì hoãn trong việc có kinh nguyệt.
5. Tâm lý và stress
Tâm lý cũng là một yếu tố quan trọng không kém ảnh hưởng đến sự xuất hiện của kinh nguyệt. Căng thẳng, lo âu, hoặc những thay đổi lớn trong cuộc sống (như chuyển trường, áp lực học tập, vấn đề gia đình) có thể làm gián đoạn sự phát triển bình thường của chu kỳ kinh nguyệt. Stress có thể làm giảm sản xuất hormone trong cơ thể, gây ra sự chậm trễ trong việc có kinh nguyệt.
Nếu bé gái đang trải qua một giai đoạn tâm lý khó khăn, không có gì ngạc nhiên khi chu kỳ kinh nguyệt có thể bị trì hoãn. Tuy nhiên, nếu bé gái tiếp tục không có kinh nguyệt sau khi vượt qua những thay đổi này, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là điều cần thiết.
6. Khi nào cần thăm khám bác sĩ?
Mặc dù sự trì hoãn trong việc có kinh nguyệt không phải là điều hiếm gặp, nhưng nếu bé gái đã 14 tuổi hoặc hơn mà vẫn chưa có kinh nguyệt, hoặc nếu có các dấu hiệu bất thường khác như không phát triển ngực hoặc lông mu, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Các vấn đề như rối loạn nội tiết, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hoặc các vấn đề sức khỏe khác có thể là nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ trong việc có kinh nguyệt.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, việc bắt đầu có kinh nguyệt muộn là điều hoàn toàn bình thường và không có gì phải lo ngại.